10 EYLÜL DÜNYA İNTİHARI ÖNLEME GÜNÜ

İntiharla kaybettiğimiz kişiler ölüm oranının büyük bir kısmını mı oluşturmaktadır? Dünya Sağlık Örgütü’nün verilerine göre, her yıl yaklaşık 1 milyon kişi intihar sonucu hayatını kaybetmekte ve geride yasını tutan 5-6 milyon kişi bırakmaktadır. Sonlandırılmış intiharların yanı sıra yine her yıl, yaklaşık 10-20 milyon kişinin intihar girişiminde bulunduğu bildirilmektedir ki bu her 3 saniyede 1 kişinin intihar girişiminde bulunduğu anlamına gelir. Diğer ülkelere göre ülkemiz de intihar oranları nelerdir? İntihar oranları ülkemizde giderek artmaktadır. Son 10 yılda Türkiye’de toplam 25000 kişi intihar sonucu kaybedilmiştir. İstatistiksel oranda bakıldığında trafik kazalarında ölenlerin yarısı kadarını intiharlarda kaybetmekteyiz ve en acı olanı da genç yaş intihar oranlarının giderek artmasıdır. Tüm dünyada 15-24 yaş grubu intiharların en fazla görüldüğü gruptur. Ülkemizde de tüm intiharların %25’i bu yaş grubunda gerçekleşmektedir. Genellikle sonlandırılmış intiharların erkeklerde daha yüksek olmasına karşın, 15-24 yaş arası grupta kadınlarda intihar oranları daha fazla bildirilmiştir. İnsanlar neden intihar ederler? İntihar birden fazla etkene bağlı gelişen, ancak büyük ölçüde ruhsal hastalıklara bağlı olarak ortaya çıkan bir davranıştır. Başta depresyon olmak üzere ruhsal hastalıkların tamamı intihar riskinde 10 kat artışa sebep olmaktadır. İlişki sorunları, ekonomik kayıplar, yalnızlık, düş kırıklığı, utanç, aşağılanma, başarısızlık, aile içi çatışmalar gibi zorlayıcı hayat olayları da intihar riski ile ilişkili bulunmuştur, ancak bu risk faktörleri genellikle tek başına intihar sebebi değildir. Egonun güçlü olması ve stresle baş edebilme davranışlarının kişilerde olgun düzeyde yapılanması gibi faktörler intihara ve intihar düşüncesine karşı direniş sağlar. Lakin yine de birçok risk faktörü, ruhsal hastalıklarla birlikte olduğunda intihar eğilimini artabilir. İntiharı önlemek mümkün müdür? İntiharların %90’ında bir psikiyatrik tanı varlığı gösterilmiş olmasına rağmen, beklenenin aksine bu kişilerin yalnız dörtte biri ölümleri öncesinde bir sağlık kuruluşuna başvurmuşlardır ki bu da bize iç görü yokluğunun intihar riskini arttırdığını düşündürmektedir. Ancak bu kişiler %75’lere varan oranda intihar edeceklerini ya doğrudan söylemiş ya da ima etmişlerdir. Bu çok önemlidir. Birisi size intihar etmekten şaka yollu da olsa bahis ediyorsa mutlaka psikolojik destek almasını sağlayın. Ruh sağlığını korumak için önlem almak intihar riskini azaltmak için gerekli midir? Dünya İntiharı Önleme Günü çerçevesinde intihar konusunda toplumsal duyarlılığı artırmak yaşam kurtarıcı olabilir.  İntiharlarda görülen yüksek ruhsal problemler sebebiyle, önleyici ruh sağlığına ağırlık verilmesi ve bu konuda “İNTİHAR EDECEĞİM” cümlesinin asla şakaya alınmaması, mutlaka yardım istenmesi kaçınılmaz olmalıdır. Böylece birçok hayatın kurtulacağına inanıyorum.